भारत की प्रमुख सिंचाई व जल विद्युत परियोजनाएँ : यहा भारत की प्रमुख सिंचाई व जल विद्युत परियोजनाएँ के संबधित जानकारी प्रदान की गई है।
भारत की प्रमुख सिंचाई व जल विद्युत परियोजनाएँ
परियोजनाएँ | नदी | अवस्थिति |
---|---|---|
भाखड़ा-नांगल | सतलज | हिमाचल प्रदेश |
इन्दिरा गांधी या राजस्थान नहर परियोजना | सतलज-व्यास संगम | राजस्थान (पंजाब हरियाणा संबधित) |
पोंग बांध | व्यास | हिमाचल प्रदेश |
दामोदर घाटी | दामोदर | झारखंड एवं पश्चिम बंगाल |
हीराकुंड | महानदी | ओड़ीशा |
तुंगभद्रा | तुंगभद्रा | कर्नाटक |
नागार्जुन सागर | कृष्णा | तेलंगाना |
उकाई | ताप्ती | गुजरात |
फरक्का | गंगा | पश्चिम बंगाल |
सरदार सरोवर | नर्मदा | गुजरात |
तुलबुल | झेलम | जम्मू-कश्मीर |
नाथपा-झाकरी | सतलज | हिमाचल प्रदेश |
सलाल | चिनाब | जम्मू कश्मीर |
कोयना | कोयना | महाराष्ट्र |
माताटीला | बेतवा | उत्तर प्रदेश |
टिहरी बांध | भागीरथी | उत्तराखंड |
कोसी | कोसी | बिहार |
मयूराक्षरी | मयूराक्षरी (मोर) | पश्चिम बंगाल |
रिहन्द | रिहन्द | उत्तर प्रदेश |
इडुक्की | पेरियार | केरल |
श्री सैलम | कृष्णा | आंध्र प्रदेश, तेलंगाना |
निजामसागर | मंजीरा | तेलंगाना |
मेत्तुर | कावेरी | तमिलनाडु |
शिवसमुद्रम | कावेरी | कर्नाटक |
महात्मा गांधी | शरावती | कर्नाटक |
दुलहस्ती | चिनाब | जम्मू कश्मीर |
कोटेश्वर जल विद्युत | भागीरथी | उत्तराखंड |
इन्दिरा सागर | नर्मदा | मध्य प्रदेश |
गांधी सागर | चंबल | मध्य प्रदेश |
ओंकारेश्वर | नर्मदा | मध्य प्रदेश |
राणा प्रताप सागर | चंबल | राजस्थान |
जवाहर सागर | चंबल | राजस्थान |
निम्मो बाजगो | सिंधु | लद्दाख |
बगलिहार | चिनाब | जम्मू एवं कश्मीर |
उरी | झेलम | जम्मू एवं कश्मीर |
अलमट्टी | कृष्णा | कर्नाटक |
सबरीगिरि | पंबा | केरल |
तिपाईमुख | बराक | मणिपुर |
पोलावरम (इन्दिरा सागर बांध) | गोदावरी | आंध्र प्रदेश |
मुल्ला पेरियार बांध | पेरियार | केरल |
> भारत में पहले जल विद्युत संयंत्र की स्थापना 1897 में दार्जिलिंग के निकट सिद्रापोंग में हुई थी।
> दामोदर घाटी स्वतंत्र भारत की प्रथम बहूद्देशीय परियोजना है।
> भाखड़ा-नांगल एशिया का सबसे ऊंचा कंक्रोट गुरुत्वीय बांध है।
> इन्दिरा गांधी (राजस्थान नहर) परियोजना भारत का सबसे बड़ा कमान क्षेत्र विकसित है।
Read more Gk: