ગુજરાત નામ કેવીરીતે પડયું તેનો ઇતિહાસ (Gujarat name history)
– મૈત્રક સમય દરમ્યાન આબુથી ઉત્તરે આવેલા પ્રદેશને “ગુર્જર દેશ” કે “ગુર્જર ભૂમિ” કહેતા હતા.
– અહીના શાસનકર્તા ગુર્જર પ્રતિહાર રજાઓ પાછળથી ઉજ્જૈન અને કન્નૌજમાં રાજય કરતાં થયા, તોયે એ “ગૂર્જરેશ્વર” કહેવાતા હતા.
– આ રાજ્ય દક્ષિણામાં વિસ્તરતું ગયું, જે આખું “ગુર્જર દેશ”, “ગુર્જરત્રા” કે “ગુજ્જરતા” તરીકે ઓળખવવા લાગ્યું.
– આ સંસ્કૃત-પાકૃત રૂપ વસ્તુત: “ગુજુ” માં અરબીઓ નારી જાતિઓ બહુવચનો “આત” પ્રત્યય લાગતાં થયેલા “ગુજ્જાત” શબ્દ પરથી “ગુજરાત” વ્યુત્પન્ન થયું જણાય છે.
– જો કે કોઈ સંસ્કૃત શિલાલેખ, તામ્રપત્ર કે સમકાલીન સંસ્કૃત સાહિત્યમાં “ગુજરાત” નામ મળતું નથી, પરંતુ મહુમદ ગઝનવી સાથે ભારત આવેલા મુસ્લિમ વિદ્વાન અલબરૂની એ પોતાના અરબી ગ્રંથમાં “ગુજરાત” એવું નામ આપ્યું છે.
– 13મી સદીના “આબુરાસ”માં પ્રથમ ગુજરાત શબ્દ પ્રયોજાયો હતો.
– 13મી સદીમાં ભારતમાં આવેલા વેનિસના વેપારી “માર્કોપોલો” એ પણ “ગુજરાત” નામનો ઉલ્લેખ કર્યો છે.
– આમ, આ પ્રદેશને એનું ચાલુ નામ “ગુજરાત” સોલંકીકાળમાં મળ્યું હતું.
Gujarat name history : : Gujarat no Itihas : : GPSC, PI/ASI, Dy. so, Nayab Mamlatdar, Bin sachivalay, Talati, clark, Police constable