અહીં Gujarat ma pratham રાજકીય, ગુજરાતમાં પ્રથમ મહિલા, પ્રથમ ગુજરાતી મહાનુભાવો, ગુજરાતનાં પ્રથમ વિલેજ, ગુજરાત દેશમાં પ્રથમ, ગુજરાત સંબધિત મુખ્ય રોચક તથ્યો, ગુજરાતમાં પ્રથમ સંસ્થાઓ, પ્રથમ શરૂઆત, ગુજરાતમાં પ્રથમ વખત સેવાની શરૂઆત, પુરસ્કાર મેળવનાર પ્રથમ ગુજરાતી અને પ્રથમ ગુજરાતી ફિલ્મ સંબધિત માહિતી આપવામાં આવી છે.
Table of Contents
ગુજરાતમાં પ્રથમ
1). પ્રથમ રાજધાની : કુશસ્થળી (દ્વારકા)
2). આઝાદી બાદ પ્રથમ પાટનગર : અમદાવાદ
3). હાલનું પાટનગર : ગાંધીનગર (1971થી હિતેન્દ્રભાઈ દેસાઇના સમયમાં)
4). પ્રથમ વિધાનસભાનો આરંભ : 18 ઓગસ્ટ, 1960
5). પ્રથમ મુખ્યમંત્રી : ડો. જીવરાજ મહેતા
6). પ્રથમ રાજયપાલ : મહેંદી નવાઝ જંગ
7). પ્રથમ મહિલા રાજયપાલ : શારદા મુખર્જી
8). પ્રથમ મહિલા મુખ્યમંત્રી : આનંદીબેન પટેલ
9). પ્રથમ રાજયપાલ બનનાર ગુજરાતી : મંગળદાસ પરમાર (મધ્યપ્રદેશ)
10). પ્રથમ રાજયપાલ બનનાર ગુજરાતી મહિલા : કુમુદબેન જોશી (આંધ્રપ્રદેશ)
11). પ્રથમ વિધાનસભાના અધ્યક્ષ : કલ્યાણજી મહેતા
12). ગુજરાત વિધાનસભાના પ્રથમ કાર્યકારી અધ્યક્ષ : મનુભાઈ પાલખીવાળા
13). વિધાનસભાના ઉપાધ્યક્ષ : અંબાલાલ શાહ
14). પ્રથમ વિધાનસભાનું સ્થળ : સિવિલ હોસ્પિટલ (અમદાવાદ)
15). પ્રથમ વિધાનસભાની બેઠક : 132 (100 કોંગ્રેસ, 32 વિપક્ષ)
16). વર્તમાનમાં વિધાનસભાની બેઠક : 182
17). લોકસભાની બેઠક : 25
18). રાજયસભાની બેઠક : 11
19). પ્રથમ આદિવાસી મુખ્યમંત્રી : અમરસિંહ ચૌધરી
20). પ્રથમ બિનકોંગ્રેસી મુખ્યમંત્રી : બાબુભાઈ પટેલ
21). પ્રથમ વિરોધ પક્ષના નેતા : નગીનદાસ ગાંધી
22). પ્રથમ ગુજરાતી ભૂમિદળના વડા : રાજેન્દ્રસિંહજી
23). પ્રથમ લોકાયુકત : ન્યાયમુર્તિ શ્રી ડી. એ. શુકલ
24). પ્રથમ પોલીસ વડા : કાનેરકર
25). સૌરાષ્ટ્ર રાજયના પ્રથમ મુખ્યમંત્રી : ઉચ્છંગરાય ઢેબર
26). 1942ની ચળવળનો પ્રથમ શહિદ : વિનોદ કિનારીવાલા
27). અમદાવાદના પ્રથમ મેયર : ચિનુભાઈ ચીમનલાલ બેરોનેટ
ગુજરાતમાં રાજકીય
1). પ્રથમ હાઇકોર્ટ : નવરંગપૂરા, બાળકોની હોસ્પિટલમાં
2). પ્રથમ સચિવાલય : પોલીટેક્નિક કોલેજ, આંબાવાડી (અમદાવાદ)
3). પ્રથમ મંત્રીઓનું નિવાસસ્થાન : ડફનાળા (શાહીબાગ)
4). પ્રથમ રાજભવન : શાહીબાગ
5). ગુજરાતમાં સૌપ્રથમ GPSCની કચેરી : શાહીબાગ, 33 બંગલો
6). પ્રથમ મહિલા પોલીસ સ્ટેશન : વસ્ત્રાપૂર (અમદાવાદ)
7). પ્રથમ નગરપાલિકા : અમદાવાદ
8). પ્રથમ નારી અદાલતનું આયોજન : દહેગામ (ગાંધીનગર જિલ્લો)
ગુજરાતમાં પ્રથમ મહિલા
1). ગુજરાતના પ્રથમ મહિલા મુખ્યમંત્રી : આનંદીબેન પટેલ
2). ગુજરાતનાં પ્રથમ મહિલા રાજયપાલ : શારદા મુખર્જી
3). પ્રથમ રાજયપાલ બનનાર ગુજરાતી મહિલા : કુમુદબેન જોશી (આંધ્રપ્રદેશ)
4). પ્રથમ સ્નાતક : શારદાબહેન મહેતા અને વિદ્યાગૌરી નીલકંઠ
5). યુનિવર્સિટીના પ્રથમ કુલપતિ : હંસાબહેન મહેતા (એમ.એસ. યુનિવર્સિટી)
6). પ્રથમ મહિલા મંત્રી (ગુજરાત રાજય) : ઇન્દુમતીબહેન શેઠ (શિક્ષણ વિભાગ)
7). ગુજરાત વિદ્યાપીઠના પ્રથમ મહિલા કુલપતિ : સુશિલા નાયર
8). પ્રથમ રેમન મેગ્સેસે એવોર્ડ વિજેતા : ઇલાબેન ભટ્ટ
9). પ્રથમ મેનેજિગ ડિરેક્ટર : સુમતિબેન મોરારજી (સિંધિયા નેવિગેશન કંપની)
10). પ્રથમ IPS અને રાજયના પ્રથમ DGP : ગીતા જોહરી
11). વિદેશભૂમિ પર પ્રથમ રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવનાર : મેડમ ભિખાઈજી કામા
12). પ્રથમ ફોર્મ્યુલા રેસર : મિરા ઇરડા (ભારતની પ્રથમ)
13). પ્રથમ ઇંગ્લિશ ચેનલ પાર કરનાર : વંદિતા ઘારીયાલ
14). પ્રથમ ફોટોજર્નાલિસ્ટ : હોમાઈ વ્યારાવાલા
પ્રથમ ગુજરાતી મહાનુભાવો
1). પ્રથમ ગુજરાતી વડાપ્રધાન : મોરારજી દેસાઇ
2). પ્રથમ ગુજરાતી વડાપ્રધાન (કાર્યકારી) : ગુલઝારીલાલ નંદા
3). પ્રથમ ગુજરાતી નાયબ વડાપ્રધાન : સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ
4). લોકસભાના પ્રથમ અધ્યક્ષ : ગણેશ વાસુદેવ માવળંકર
5). સુપ્રીમ કોર્ટના પ્રથમ ગુજરાતી મુખ્ય ન્યાયધીશ : હરિલાલ કણિયા
6). ભારતરત્ન મેળવનાર પ્રથમ ગુજરાતી : સરદાર પટેલ, મોરારજી દેસાઇ
7). ભારતીય લશ્કરના ભૂમિદળના પ્રથમ ગુજરાતી સરસેનાપતિ : ફિલ્ડમાર્શલ જનરલ માણેકશા
8). પ્રથમ પાયલોટ : જહાંગીર રતનજી ટાટા (1932)
9). RBIના પ્રથમ ગુજરાતી ગવર્નર : આઇ.જી પટેલ
10). પ્રથમ ગુજરાતી સમાચાર પત્ર શરૂકરનાર : ફરદૂનજી મર્ઝબાન (મુંબઈ સમાચાર)
ગુજરાતનાં પ્રથમ વિલેજ (ગામ)
1). દેશનું પ્રથમ સ્માર્ટ વિલેજ : પુંસરી ગામ (સાબરકાંઠા જિલ્લો)
2). દેશનું પ્રથમ સોલાર વિલેજ : રસુલપૂરા (ગીર)
3). દેશનું પ્રથમ ધુમાડા મુકત ગામ : ગણદેવા (નવસારી)
4). વિશ્વનું પ્રથમ વ્યસનમુકત ગામ : ભેખડિયા ગામ (તા: કવાટ, જિલ્લો : છોટા ઉદેપુર)
5). પ્રથમ ગોકુળીયુ ગામ : રાયસણ
6). પ્રથમ બાયોવિલેજ : મોછા ગામ (પોરબંદર)
ગુજરાત દેશમાં પ્રથમ
1). દેશમાં પ્રથમ વખત મળી આવેલ ઈકથિયોસોરસ અશ્મિ : કચ્છ
2). દેશનું પ્રથમ બર્ડ ICU : જામનગર
3). દેશનું પ્રથમ ગાંધી મંદિર : કચ્છના કોટડી (મહાદેવપૂરી)
4). દેશમાં પ્રથમ દીપડા માટેનું સફારી પાર્ક : વધઈ (ડાંગ) અને ખોડમ્બા-માંડવી (સુરત)
5). દેશમાં પ્રથમ વાર્મિકમ્પોસ્ટ પ્લાન્ટ : બારડોલી
6). દેશની પ્રથમ રાષ્ટ્રીય રેલ અને ટ્રાન્સપોર્ટેશન યુનિવર્સિટી : વડોદરા
7). દેશનું પ્રથમ સ્પોક્ન સંસ્કૃત કેન્દ્ર : ગુજરાત યુનિવર્સિટી (અમદાવાદ)
8). દેશની પ્રથમ ઓફશોર વિન્ડ એનર્જી પ્રોજેકટ : ખંભાતના અખાતમાં
9). દેશની પ્રથમ ઇલેક્ટ્રીક એવિડન્સ એકઝામિનર : ફોરેન્સિક સાયન્સ લેબોરેટરી (FSL)
10). દેશની પ્રથમ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ સોલાર માઇક્રોગ્રીડ : વડોદરા (સ્વીડિશ-સ્વીઝ) મલ્ટીનેશનલ કંપની)
11). દેશની પ્રથમ મધ (honey) પરીક્ષણ લેબોરેટરી : આણંદ
12). દેશનું પ્રથમ મેરિટાઇમ કલસ્ટર : ગાંધીનગર ગિફ્ટ સિટી
ગુજરાતમાં પ્રથમ વખત સેવાની શરૂઆત
1). પ્રથમ ગુજરાતી વર્તમાનપત્ર : મુંબઈ સમાચાર (ઇ.સ 1822)
2). પ્રથમ ટપાલ સેવા : અમદાવાદ (ઇ.સ 1838)
3). પ્રથમ ગુજરાતી માસિક : બુદ્ધિપ્રકાશ (ઇ.સ 1850)
4). પ્રથમ ટેલિફોન સેવા : અમદાવાદ (ઇ.સ 1887)
5). પ્રથમ દવા બનાવવાની ફેક્ટરી : સારાભાઇ કેમિકલ્સ (વડોદરા, ઇ.સ 1905)
6). પ્રથમ પાતાળ કૂવો : મહેસાણા (ઇ.સ 1935)
7). પ્રથમ રેડિયો કેન્દ્રનો આરંભ : વડોદરા (ઇ.સ 1939)
8). પ્રથમ સહકારી દૂધ ઉત્પાદક મંડળી : ચોર્યાસી તાલુકો (સુરત, ઇ.સ 1939)
9). અમદાવાદ રેડિયો કેન્દ્રનો પ્રારંભ : આકાશવાળી, ઇન્કમટેક્ષ સર્કલ (ઇ.સ 1948)
10). પ્રથમ રેલ્વેની શરૂઆત : અંકલેશ્વર અને ઉતરાણ (ઇ.સ 1855)
11). પ્રથમ ઇલેક્ટ્રીક રેલવે : અમદાવાદ થી મુંબઈ (ઇ.સ 1974)
12). એશિયાનું સૌથી મોટું સહકારી ક્ષેત્રનું ખાંડનું કારખાનું : બારડોલી (જિલ્લો: સુરત, ઇ.સ 1956)
13). પ્રથમ રિફાઇનરી : કોયલી (વડોદરા, 1965)
14). ટેલીવિઝનનો પ્રારંભ : પિજ કેન્દ્ર (ખેડા, 15 ઓગસ્ટ 1975)
15). પ્રથમ બંદર : લોથલ (અમદાવાદ)
ગુજરાતમાં પ્રથમ શરૂઆત
1). પ્રથમ છાપખાનું શરૂ કરનાર : દુર્ગારામ મહેતા (1842, સુરત)
2). સુતરાઉ કાપડની પ્રથમ મિલ શરૂ કરનાર : રણછોડલાલ છોટાલાલ રેંટિયાવાળા (અમદાવાદ, 1861)
3). પ્રથમ ગુજરાતી શબ્દકોષ બનાવનાર : નર્મકોશ-નર્મદ (1873)
4). અમદાવાદના જગન્નાથજી મંદિરની રથયાત્રા શરૂ કરનાર : મહંતશ્રી નૃસિંહદાસજી (અષાઢ સુદ બીજના દિવસે, ઇ.સ 1878થી)
5). ગુજરાતી રંગભૂમિના પિતા : રણછોડભાઈ ઉદયરામ
6). પ્રથમ સચિત્ર ગુજરાતી માસિક શરૂ કરનાર : હાજી મહમંદ અલ્લારખિયા શિવજી
7). પ્રથમ ગુજરાતી એન્સાઈકલોપીડિયા શરૂ કરનાર : રતનજી ફરામજી શેઠના
8). ગુજરાતમાં ‘મુશાયરા’ ની શરૂઆત કરનાર : અબ્દુલ રહિમ ખાનેખાન
9). પ્રથમ ગુજરાતી પંચાગનું પ્રકાશન કરનાર : ઈચ્છારામ સૂર્યરામ દેસાઇ
એવોર્ડ/પુરસ્કાર મેળવનાર પ્રથમ ગુજરાતી
1). ભારત રત્ન મેળવનાર પ્રથમ ગુજરાતી : સરદાર પટેલ, મોરારજી દેસાઇ
2). પદ્મ વિભૂષણ મેળવનાર પ્રથમ ગુજરાતી : ગગનવિહારી મહેતા (ઇ.સ 1999)
3). પદ્મ ભુષણ મેળવનાર પ્રથમ ગુજરાતી : વી.એલ. મહેતા (ઇ.સ 1954)
4). પદ્મશ્રી મેળવાનર પ્રથમ ગુજરાતી : શ્રીમતી ભાગ મહેતા (ઇ.સ 1954)
5). પ્રથમ રણજીતરામ સુવર્ણચંદ્રક મેળવનાર : ઝવેરછંદ મેઘાણી (ઇ.સ 1928)
6). પ્રથમ નર્મદ સુવર્ણચંદ્રક મેળવનાર : જ્યોતીન્દ્ર દવે (ઇ.સ 1940)
7). પ્રથમ જ્ઞાનપીઠ એવોર્ડ મેળવાનર : ઉમાશંકર જોશી (ઇ.સ 1967)
8). પ્રથમ આદ્યકવિ નરસિંહ મહેતા એવોર્ડ મેળવાનર : રાજેન્દ્ર શાહ (ઇ.સ 1999)
9). નિશાને-એ-પાક એવોર્ડ મેળવનાર પ્રથમ ગુજરાતી (એકમાત્ર) : મોરારજી દેસાઇ
10). પ્રથમ સાહિત્યરત્ન એવોર્ડ વિજેતા : ગુણવંત શાહ
પ્રથમ ગુજરાતી ફિલ્મ
1). રજૂ થઈ ન હોય તેવી પ્રથમ ગુજરાતી મૂક ફિલ્મ : શેઠ સગાળશા
2). રજૂ થઈ હોય તેવી ગુજરાતી મૂક ફિલ્મ : ક્રુષ્ણ સુદામા
3). ચીમનભાઈ દેસાઇ નિર્મિત સૌપ્રથમ ગુજરાતી બોલતી ફિલ્મ : નરસિંહ મહેતા
4). પ્રથમ ગુજરાતી રાજકીય ફિલ્મ : ભક્ત વિદુર
5). ગુજરાતની પ્રથમ કરમુક્ત ફિલ્મ : અખંડ સૌભાગ્યવતી
6). પ્રથમ ગુજરાતી રંગીન ફિલ્મ : લીલુડી ધરતી
7). ગુજરાતની પ્રથમ બોલતી રમૂજી ફિલ્મ : ફાંફડો ફિતૂરી
8). સરસ્વતીચંદ્ર પરથી બનેલી ફિલ્મ : ગુણસુંદરીનો ઘર સસાર
9). કવિ કલાપીની ક્રુતિ ‘હદય ત્રિપુટી’ પરથી કઈ ફિલ્મનું નિર્માણ : મનોરમા
10). સૌપ્રથમવાર ગુજરાત સરકાર તરફથી પ્રોત્સાહન પરિતોષિક મેળવનાર ફિલ્મ : મેંદી રંગ લાગ્યો
11). દિગ્દર્શક વિપુલ શાહની 35 MM સિનેમાસ્કોપમાં બનેલી પ્રથમ ગુજરાતી ફિલ્મ : દરિયા છોરું
Read more
| 👉 ગુજરાતનો પરિચય |
| 👉 ગુજરાતના પદાધિકારી |
| 👉 ગુજરાતનું વર્તમાન મંત્રીમંડળ |
| 👉 Gujarati Gk |
Gujarat ma pratham Gk for Upsc, Gpsc, Gsssb and police exam.